Từ ngày 18/11/2025, dự án nghiên cứu Hướng tới chấm dứt bệnh lao cho người tiêm chích ma túy: Đánh giá can thiệp dựa vào cộng đồng tại Việt Nam (DRIVE-TB) chính thức bắt đầu vòng nghiên cứu thứ 4 (RDS4) tại hai văn phòng nghiên cứu cộng đồng Hải Đăng và Vòng Tay Bè Bạn.
Mục tiêu của vòng nghiên cứu RDS4
RDS4 tiếp tục đánh giá hiệu quả của mô hình can thiệp lao dựa vào cộng đồng, hướng đến một trong những nhóm có nguy cơ mắc lao cao nhất nhưng khó tiếp cận các dịch vụ y tế. Vòng nghiên cứu dự kiến thu nhận 1.000 khách hàng thông qua phương pháp Respondent-Driven Sampling (RDS) - chọn mẫu dây chuyền có kiểm soát giúp tiếp cận sâu hơn vào các mạng lưới cộng đồng và xác định tỷ lệ nhiễm lao tiềm ẩn và lao hoạt động.
Ảnh: RDS 4 được triển khai tại văn phòng nhóm Hải Đăng và Vòng tay Bè bạn tại Hải Phòng
Triển khai tại cộng đồng, bởi chính cộng đồng
Hai điểm nghiên cứu do SCDI phối hợp CBO Vòng Tay Bè Bạn và CBO Hải Đăng thực hiện, với các tiếp cận viên cộng đồng tham gia trong toàn bộ quy trình triển khai, từ tiếp đón và đăng ký, thực hiện sàng lọc triệu chứng, lấy mẫu đờm, xét nghiệm nước tiểu, thu thập thông tin, tư vấn, chuyển gửi & theo dõi điều trị. Các hoạt động được thực hiện với sự phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả giữa nhóm cộng đồng, CDC Hải Phòng và Trường Đại học Y Dược Hải Phòng.
Tại cộng đồng, nhóm CBO thực hiện chụp X-quang phổi có hỗ trợ AI (CAD4TB+) và Xét nghiệm GeneXpert PCR trên mẫu đờm tại điểm nghiên cứu. Trong đó, CDC Hải Phòng thực hiện xét nghiệm HIV và xét nghiệm nhanh tại chỗ, Labo Trường Đại học Y Dược Hải Phòng thực hiện Xpert® MTB/RIF, phân tích mẫu và lưu trữ ngân hàng sinh học. Các phân tích HIV chuyên sâu được thực hiện qua CDC Hải Phòng. Sự phối hợp này đảm bảo tính chính xác về chuyên môn và hiệu quả vận hành nhờ kinh nghiệm thực hiện nghiên cứu và các can thiệp tại cộng đồng của các nhóm CBO.
Ảnh: Thành viên nhóm Hải Đăng thực hiện sàng lọc lao cho khách hàng tại điểm nghiên cứu
Ảnh: Hoạt động sàng lọc, xét nghiệm, chuyển gửi và hỗ trợ người mắc lao được thực hiện với sự phối hợp nhịp nhàng giữa nhóm cộng đồng và các cơ quan chuyên môn.
Những người mắc lao sẽ được chuyển gửi đến Tổ chống lao huyện hoặc Bệnh viện Phổi Hải Phòng (nếu nghi lao kháng thuốc). Trường hợp nghi ngờ lao sẽ được gửi đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp để xác nhận chẩn đoán.
Sau hoạt động sàng lọc, CBO tiếp tục theo sát người bệnh trong quá trình điều trị, giúp cải thiện tuân thủ và kết quả điều trị.
Sự bền bỉ và tin cậy của mạng lưới cộng đồng, những người gần gũi và hiểu cộng đồng nhất, là yếu tố giúp DRIVE-TB tiếp cận được những nhóm dễ bị tổn thương, có nguy cơ mắc lao cao nhưng khó khăn trong tiếp cận dịch vụ dự phòng và điều trị bệnh. Với RDS4, DRIVE-TB tiếp tục đóng góp vào mục tiêu quốc gia và cam kết toàn cầu trong hành trình chấm dứt bệnh lao, không để ai bị bỏ lại phía sau.
