01/10/2021
Hỗ trợ Cộng đồng
Cởi & Mở số 6: Bisexual - người song tính
Cởi & Mở số 6: Bisexual - người song tính

Bisexual – Người song tính, họ là ai?

Cách hiểu truyền thống: Theo hệ nhị nguyên, người song tính được hiểu là người có quan hệ tình cảm và tình dục với cả hai giới tính nam và nữ.

Cách hiểu mới, đa dạng và mở rộng: Khi nói đến người song tính luyến ái (gọi tắt là song tính) là chúng ta đang đề cập đến khái niệm liên quan tới xu hướng tính dục như là các khái niệm về đồng tính, dị tính. Người song tính là những người có thể có hấp dẫn về mặt tình dục, tình cảm, cảm xúc với hai giới hoặc/và giới tính. Giới/giới tính của đối phương có thể giống hoặc khác với họ.

Với quan điểm hiện đại, nên hiểu định nghĩa về người song tính theo hướng đa dạng và mở rộng để có một cái nhìn

Người song tính là một nhóm rất đa dạng, dưới đây là một số đặc điểm của người song tính có thể là:

  • Người đó cảm thấy thoải mái khi có quan hệ lãng mạn và/hoặc tình dục với hai người có giới tính sinh học hoặc giới khác/đối lập nhau

  • Có thể bị hấp dẫn hơn bởi một giới nhưng vẫn có thể bị hấp dẫn bởi cả hai giới

  • Có thể có các mối quan hệ xen kẽ: đồng giới và khác giới

Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là các đặc điểm trên đều là điển hình ở tất cả những người song tính.

Người song tính quan hệ tình dục thế nào?

Một người nữ song tính khi quan hệ tình dục với một người nam thì sẽ như hai người khác giới còn khi có quan hệ tình dục với một người nữ khác thì sẽ giống như quan hệ tình dục đồng giới nữ. Các yếu tố khác như mức độ ham muốn, vị trí quan hệ tình dục, vai trò... tùy thuộc vào mỗi cá nhân, cặp đôi chứ không có khuôn mẫu chung nào cho người song tính khi quan hệ tình dục.

Một số quan điểm sai lầm khi nói về người song tính

  • Người song tính (Bisexual) đồng nghĩa với người toàn tính (Pansexual): Sai

Song tính và toàn tính không phải là hai khái niệm tương đương. Toàn tính mang nghĩa rộng hơn song tính. Những người được xác định là toàn tính có thể bị thu hút bởi một cá nhân mà không dựa trên bất kỳ yếu tố xu hướng tính dục nào. Song tính là sự hấp dẫn đối với hai hoặc nhiều giới tính/giới, nhưng không nhất thiết phải là tất cả. Những người xác định là toàn tính có thể là song tính.

  • Có thể đánh giá người song tính qua vẻ bề ngoài: Sai

Không thể nhận biết hoặc đánh giá xu hướng tính dục của một cá nhân bao gồm cả người song tínhqua vẻ bề ngoài hay cách ăn nói. Đôi khi trong suy nghĩ hoặc truyền thông có định kiến bằng cách khắc họa hình ảnh người song tính mang dáng vẻ của cả nam và nữ. Điều này hoàn toàn sai. Không thể đánh giá xu hướng tình dục của bất cứ ai qua vẻ bề ngoài, qua cách ăn mặc, thể hiện cơ thể, cách đi đứng hoặc nói năng.

  • Người song tính là người liên giới tính? Sai
    Liên giới tính (intersex) là thuật ngữ chỉ một khái niệm sinh học. Theo Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc, người liên giới tính có các đặc điểm về bộ phận sinh dục hay cơ quan sinh sản, nội tiết tố sinh dục hay nhiễm sắc thể giới tính "không giống với định nghĩa điển hình của cả nam giới hay nữ giới". Họ có thể có bất kỳ xu hướng tình dục/tình cảm nào. Trong khi đó, người song tính thường có các đặc điểm về xu hướng tình dục/tình cảm như đã nêu trên.

  • Người song tính là người lưỡng tính? Sai

Trước đây thuật ngữ lưỡng tính hay được dịch từ “bisexual” sử dụng để nói về người song tính nhưng sau này cộng đồng gần như rất ít sử dụng bởi thuật ngữ lưỡng tính thường chỉ dành để nói về thực vật đồng thời nó có thể gây ra những định kiến và hiểu lầm về người song tính hoặc có thể gây nhầm lẫn với người liên giới tính. Do vậy cộng đồng đã đề xuất sử dụng từ “song tính” với cùng một hàm nghĩa.

  • Người song tính chỉ có thể nhận ra xu hướng tính dục của mình khi có trải nghiệm về tình cảm và tình dục với cả hai giới. Sai.

Bạn không cần phải yêu hay quan hệ tình dục với một người để biết mình có thích họ hay không. Tương tự, người song tính cảm nhận rõ ràng về tình cảm của mình mà không nhất thiết phải trải qua mối quan hệ với hai giới. Họ cũng có thể cảm nhận sự hấp dẫn với một giới, nhưng không mong muốn hiện thực hóa sự hấp dẫn đó thành sự theo đuổi hay quan hệ.

  • Người song tính phải cùng lúc thích hai người thuộc hai giới tính khác nhau? Sai
    Mối quan hệ mở/quan hệ ba/nhiều người phụ thuộc vào lựa chọn của mỗi người và sự đồng thuận của mỗi cặp đôi. Người song tính có thể có hấp dẫn với nhiều giới tính khác, nhưng chỉ chọn yêu một người; họ cũng có thể yêu một người nam giới ở giai đoạn này, một nữ giới ở giai đoạn khác; họ có thể tham gia vào một mối quan hệ mở khi gặp sự đồng thuận với người bạn đồng hành…

  • Người song tính chỉ có thể hẹn hò/có tình cảm đối với nam giới và nữ giới: Sai
    Nhiều người cho rằng, tiền tố “bi” trong “bisexual” mang nghĩa “hai”, song tính nghĩa là sự hấp dẫn dành cho hai giới tính/giới. Trên thực tế, đối với nhiều người song tính, “song tính” nghĩa là hấp dẫn dành cho người mang giới tính/giới giống như họ, và hấp dẫn dành cho người mang giới tính/giới khác họ. Mỗi người song tính có thiên hướng hấp dẫn khác nhau. Một số hấp dẫn chỉ với nam và nữ, số khác hấp dẫn với nữ và người phi nhị nguyên,…

Ngày quốc tế của người song tính

Ngày 23 tháng 9 được công nhận là ngày quốc tế của người song tính

Ngày 18 tháng 9 năm 2012, Berkeley, bang California, đã trở thành nơi được cho là thành phố đầu tiên ở Hoa Kỳ chính thức tuyên bố một ngày công nhận những người song tính luyến ái. Hội đồng thành phố Berkeley nhất trí tuyên bố ngày 23 tháng 9 là Ngày Tự hào song tính và Ngày hiện hữu Song tính (Bisexual Pride and Bi Visibility Day). Năm 2013, vào Ngày Song tính thế giới, Nhà Trắng đã tổ chức một cuộc họp kín với gần 30 người ủng hộ người song tính để thảo luận về các vấn đề có tầm quan trọng cụ thể đối với cộng đồng song tính. Đây là sự kiện đặc biệt về song tính đầu tiên từng được tổ chức bởi Nhà Trắng.

Vào ngày 23 tháng 9 năm 2013, tại Vương quốc Anh, Bộ trưởng Phụ nữ và Bình đẳng của chính phủ, nghị sĩ Jo Swinson đã đưa ra một phần tuyên bố rằng: "Tôi hoan nghênh Ngày thế giới song tính đã giúp nâng cao nhận thức về các vấn đề mà người song tính có thể đối mặt và tạo cơ hội để tôn vinh sự đa dạng, tập trung vào điểm B trong LGBT.” Nhiều cá nhân và tổ chức, bao gồm GLAAD, hiện gọi ngày lễ này là Ngày song tính +, với việc bao gồm dấu "+" nhằm bao gồm cộng đồng song tính + rộng lớn hơn, những người thích sử dụng các thuật ngữ để mô tả xu hướng tình dục của họ như toàn tính, đa tính , vô tính, liên giới tính hoặc đồng tính.

Năm 2014, BiNet USA tuyên bố bảy ngày xung quanh Ngày quốc tế song tính là Tuần nhận thức về song tính, còn được gọi là Tuần nhận thức về người song tính +. Tuần lễ bắt đầu vào ngày 16 tháng 9, với trọng tâm là Ngày Quốc tế Song tính.

Cờ của người song tính

Cũng như các cộng đồng thiểu số tính dục khác, người song tính cũng có cờ riêng của mình. Lá cờ của người song tính gồm ba màu: hồng – tím – xanh dương

Lá cờ Michael Page thiết kế vào năm 1998 để mang lại cho cộng đồng song tính biểu tượng có thể sánh ngang với lá cờ đồng tính của Cộng đồng LGBTQ+. Lá cờ hướng đến sự tăng cường về hiện hữu của những người song tính, trong xã hội nói chung và trong cộng đồng LGBTQ+.

Màu hồng thể hiện sự hấp dẫn tình dục đối với người cùng giới. Màu xanh lam thể hiện sự hấp dẫn tính dục đối với người mang giới đối lập (hoặc một giới tính khác trong trường hợp người phi nhị nguyên) và ở giữa, màu tím, thể hiện sự hấp dẫn tính dục dành cho hai giới tính trở lên.

Cởi & Mở là bản tin hàng tháng do SCDI cùng các đối tác thực hiện với nội dung cung cấp kiến thức, chia sẻ các câu chuyện của cộng đồng LGBTIQ+ tại Việt Nam cho đối tượng là nhà báo và cộng đồng. Bản tin Cởi & Mở mong muốn tháo gỡ những nút thắt hay chính những hiểu lầm của xã hội đối với cộng đồng LGBTIQ+, từ đó mỗi chúng ta sẽ có cơ hội mở lòng hơn để đón nhận và yêu mến vẻ đẹp của sự đa dạng về giới tính, bản dạng giới và khuynh hướng tính dục trong xã hội. Để nhận bản tin Cởi & Mở, vui lòng đăng ký tại đây.

Biên tập: Chương trình Hỗ trợ Mạng lưới Cộng đồng - SCDI